*مزگینیەک هات ژ رۆژاڤایێ کوردستانێ –
محەمەد کوردی*
گەلەک جاران گاڤا کو ئەم د دەرحەقێ
رۆژاڤایێ کوردستانێ دا گوهداریا
نوچەیەکێ دکەین، ئەم خەمبار دبن. بەرڤاژی نوچەیا ڤێ جارێ کو ئەم گەلەکی کێفخۆش
کرین. بەلێ، ئێدی ل رۆژاڤایێ کوردستانێ ژی
کورمانجییەکە ستاندارت هەیە.
سالا ٢٠١٢ یان رۆژا کو ل سووریایێ شەرێ ناڤخوەیی
دەسپێکرییە وحەتا نوها ل سەر سەرێ رۆژاڤایێ کوردستانێ فەرمان و ئێریشێن
هۆڤانە کێم نەبوونە. ئەڤان فەرمان و
ئێریش ژی بونە ئەگەرێ
کۆمکوژی،کۆچبەری، خزانی و گەلەک کارەساتێن دن. لگەڵ ڤان ئێریش و
گڤاش و دۆرپێچ و گەفان دیسا ژی
رێڤەبەرییا خوەسەر یا رۆژاڤایێ
کوردستانێ زارۆکێن کوردان ژ خوەندنا
زمانێ کوردی بێپار نەهشتییە و
گهاندینە رادەیەکا گەلەک مەزن. ئێدی زارۆکێن کوردان ل دبستانان ب زمانێ
داگرکەران ناخوینن، ئاکو زمانێ کوردی د دبستانێن رۆژاڤایێ کوردستانێ زمانێ
سەردەست و فەرمی یە.
ل هەرێم و دەڤەرێن د بن سەروەرییا
رێڤەبەرییا خوەسەر یا رۆژاڤایێ
کوردستانێ دا، خوەندنا ب زمانی کوردی ژ سالا خوەندنێ یا ٢٠١٢ دەسپێکر. هەر جەندە
د دەستپێکا ڤێ قۆناخێ دا گەلەک مالباتان
بەرتەک نیشان دان و ب هنجەتێن کو باوەرنامە – شاهەدەیێن دبستانێن کوردی کێری چ تشتی
نایێن، لەو زارۆکێن خوە رێنەدکرن دبستانێن
کوردی. لێ بەلێ پشتی مالباتان پلان و
پێشنومەیێن سەرکەفتی یێن رێڤەبەرییا
خوەسەر دیتن گەهشتن وێ باوەڕیێ کو زارۆکێن خوە
رێکن دبستانێن کوردی.
بەلێ نها ل رۆژاڤایێ کوردستانێ زارۆکێن کورد ب
ئاوایەکی رێک و پێک ژ دبستانا سەرەتایی – دەستپێکی حەتا زانکۆیێ ب زمانێ کوردی دخوینن. نفشێن نوو ل
دبستانان فێری زمانێ دایکا خوە دبن و ب
زمانێ دایکێ فێری هەر تشتەکی
دبن. ئەڤە دهێتە وێ واتایێ کو
ئێدی مەترسی یا تێکچوونی ل سەر زمانێ
کوردی نەمینە و ب پاراستی بمینە.
باندۆر و کارتێکریێن پەروەردەیا ب زمانێ کوردی
ل رۆژاڤایێ کوردستانێ بەری پرۆسەیا خوەندنا ب
زمانێ کوردی، ژ بەر کو دەڤۆکا هەر
باژێرەکی ژهەڤ جودا بوو و خەلکێ باش ژ هەڤ دو
فێم نەدکر. لێ بەلێ پشتی کو نفشێ نوو ب زمانێ کوردی پەروەردە بوون و خوەندن، هەموان ب کورمانجییەکە ستاندارد یان زمانێ خوەندنێ دئاخفن و دنڤیسینن
و دخوینن. ب ئاوایەکی سیستەماتیک زارۆک – خوەندکار ئاخافتن
و خوەندن و نقیسینا کوردی – کورمانجی ژ مەزنێن
خوە باشتر دزانن. دگەل ڤێ ژی خوەندن و
هینکرنا ب زمانێ کوردی هزر و رامانێن
کوردی ب خوەندکاران را چێکرین. واتە ئێدی ل
رۆژاڤایێ کوردستانێ نفشێن نوو ب کوردی
هەست دکەن و ب کوردی دهزرن. هەر وەها باندۆرا
پەروەردە و پرۆسەیا خوەندنێ یا ب زمانێ کوردی ل سەر وەشان و چاپخانەیێن ل رۆژاڤایێ کوردستانێ ژی
گەلەکی مەزنە. پێنگاڤ پێنگاڤ خوینەرێن زمانێ کوردی زێدە دبن. ژ بەر ڤێ چەندێ
ل وەشانخانەیان بارا
پێتر پرتووکێن کوردی چاپ دبن.
نە ژ مێژ ڤە هەتا بەری نوکە چەند سالان ژی
ل رۆژاڤایێ کوردستانێ مەترسی ل سەر زمانێ
کوردی هەبوو. بەری کو شەڕ و ئالۆزییێن ل
سووریێ دەسپێبکەن، ئانکو بەری سالا ٢٠١٢ یان
زمانێ کوردی ل هەموو دەزگەهێن فەرمی یێن
وی وەلاتی قەدەخە بوو. لێ بەلێ ب دامەزراندنا جوەسەریێ ئەو رەوشا هان هات گوهاڕتن. پشتی
پەروەردە و فێرکرنا چەند سالەکان ئەڤرۆ ل
رۆژاڤایێ کوردستانێ زمانێ کوردی گەهشتیە قۆناخەکە باش و بلند. بێگومان پەروەردە و خوەندنا نفشێن نوو یا ب
زمانێ کوردی دێ
باندۆرەکە مەزن ل پاشەرۆژا
گەلێ کورد بکە. رۆژ ب رۆژ حەزکری و
پارێزڤانێن زمانێ کوردی دێ زێدەتر ببن.
هەر وەها ئەڤ پێشکەفتنێن ل رۆژاڤایێ
کوردستانێ وەرچەرخانێن ئەرێنی لسەر وێژە و چاندا کوردی بکەن و دێ ژ بۆ بەشێن
دیێن کوردستانێ ژی ببن میناک.
هەر وەکی مە د سەری دا ژی
دەستنیشانکری، ئەم ب ڤێ مزگینا
ستاندارتکرنا کورمانجی گەلەکی کێفخۆش
بوون، ژ بۆ مە جهێ شانازییێ یە. هێقیدارم ئەڤ
سەرکەفتنێن ژ بۆ
بەشێن دنێن کوردستانێ ببن هێڤی و بنگەهەک
خورت. ئەز دەستخۆشی ل کەس و کار و دێ و باڤێن کورد و
هەر وەها ل رێڤەبەرییا خوەسەر دکم کو
شییان د دەمەکێ نێزیک دا زمانێ کوردی
بگەهینن ڤێ قۆناخا سەرفرازی و پێشکەفتنێ..
محەمەد کوردی – مێردین
دیرۆک: ٢١.١١.٢٠٢٣