Heval Dilbihar – Heqîqeta Serdemê

Heval DILBIHAR – Heqîqeta Serdemê   Li gor dane û belgeyên ku di encama bi hezaran lêkolîn û vekolînên zanistî hatine bidestxistin de bi awayekî aşkera û bi rengekî zelal tê dîtin ku di tu serdemên dîroka mirovahiyê de qasî di serdema ku em tê de dijîn de qesr û keleh û perestgehên wek benîtî/ezbenîtî, bindestî/serdestî, bûjentî/razbertî, xwebiçûkdîtin/xweperestin, gorîtî/celadî nehatine avakirin, tofan û qiyametên cur bi cur nehatine rakirin û dojehên cuda cuda nehatine sazkirin, hinde çerxên her cureyê kujî û jiholêrakirinan nehatine zivirandin û diran hinde nehatine zêdekirin, tûjkirin û dirindekirin û hinde tişt, diyarde, heyber û giyanewer pê Hemûyê bibînê…

Jîn Aryen – ADÎLE XANIM (1859 – 1924) BEŞA -2-

ADÎLE XANIM (1859 – 1924) BEŞA -2- JÎN ARYEN Li Rojhilata Navîn Jineke Pêşeng Adîle Xanim, li malbateke mezin a Erdelanê gihîştibû. Wê, bandor û jixwebaweriya çanda malmeziniyê ya ku tê de jiyayî û hêza xwe ya li ser eşîrê kiribû yek. Ew li gel jîrîtî û xebatkariya xwe, bi rêveberiya xwe ya rêzkar û pêşbîn, li ber dilê hemû kesan xwedî qedr û qîmetekî bilind bû. Çanda mêrtiya serdest û kevneşopiyên eşîrî li Helebceyê gelek xurt bû. Adîle Xanimê, li gel vê rastiya herêmê wek jin û pêşengekê, ew der 15 salan bi awayekî serkeftî bi rê ve biribû. Hemûyê bibînê…

Mihemed Kurdî – *Gelo Çima Qêrînên Kurdan Nakevin Rojeva Cihanê* 

*Gelo Çima Qêrînên Kurdan Nakevin Rojeva Cihanê – Mihemed Kurdî* Di kêliya ku despêkir de, şerê di navbera Îsarîl û Filistîn de yekser kete rojeva çapemeniya cihanê. Li gelek welatên cihanê nûçeyên sereke li ser vî şerîne. Di derbarê vî şerî de her welat  li gorî xwe helwestên xwe diyar dikin. Hindek dewletên wek Emerîka piştevaniya xwe bo Îsraîl radigihînin û ji ber êrîşên bo ser sivîlan jî Hamasê bi tundî şermezar dikin. Hindek dewletên wek tirkiye ku ji xwe re dibêjin em bisilmanin jî piştevaniya Filistîniyan dikin û ji ber êrîşên Îsraîlê yên bo ser filistiyan jî nerazîbûna xwe Hemûyê bibînê…

Şaş Bikaranîna Rengdêrên Namdariyê – Mihemed Kurdî

Ji bêjeyên (peyv) ku çawanî û çendaniya navdêran diyar dikin re hevalnav an jî rengdêr tê gotin. Hekerengdêr bi tena serê xwe bêtine nivîsîn ew jî her navdêr in , lê heke bi navdêrekê re bêtine nivîsîn, wê demê dibin rengdêr. Rengdêr (Hevalnav) , navdêran ji aliyê rewş, teşe, reng, hejmar û nîşanêve diyar dikin.  Di rêzimana kurmancî de gelek cureyên rengdêran hene lê ez ê di vê nivîsê de behsa ”Rengdêrên Namdariyê”  bikim. Rengdêrên Namdariyê paye, rade, pêywir û asta civakê ya navên mirovan yên taybet nîşan didin. Ev rengdêr carinan têne despêka navdaran carina jî tên dumahîka wan. Jibo ku mijar bête fêmkirin Hemûyê bibînê…

Nîqaşên Li Ser Kirdan/Zazayan – Mihemed Kurdî

Nîqaşên Li Ser Kirdan/Zazayan – Mihemed Kurdî Heke babet kurdên zaza! bin, bêgûman şer û nîqaşên giran jî pê re tên kirin. Vêca min jî nivîsandina vê mijarê ji bo xwe wek erkek netewî dît. Ez ê di nivîsara xwe de hewl bidim ku babetê û mebesta wê rave bikim. Nîqaşên li ser kurdên zaza di van rojên dawiyê de dîsa ketiye rojevê, bi taybet jî li ser çapemeniya civakî. Di derbarê babetê de hizrên cuda têne gotin, hindek alî dibêjin zaza ne kurd in û neteweyeke serbixwe û cuda ne, hindek dibêjin zazakî/kirdkî ne zaravayekî kurdî ye û zaza Hemûyê bibînê…

Dîdara 100 salî ya  Peymana Lozanê – دیداری ١٠٠ ساڵەی پەیماننامەی لۆزان ٨ ی تەموز ٢٠٢٣

دیداری ١٠٠ ساڵەی پەیماننامەی لۆزان  ٨ ی تەموز ٢٠٢٣   لە ستۆکهۆڵمی پایتەختی سوێد، ئەنیستیتووی کوردی لە ستۆکهۆڵم کۆڕبەندی دیداری ١٠٠ ساڵەی لۆزانی لە سێ تەوەر و بابەتی جیادا بۆ ١٠ نووسەر و سیاسەتمەدار سازکرد. بە ئامادەبوونی زیاتر لە ٨٠ بەشداربوو و پۆلێک لە نوێنەرانی هێزی سیاسیی کوردستانی بە هەموو پێکهاتەکانیەوە و  رێکخراوی رۆشنبیری، مەدەنی و پیشەیی کە بەشێکیان وتار و هەڵوێستی رێکخراوەکانیان پێشکەش بە بەشداربووان کرد. کۆڕبەندەکە بە سەرکەوتوویی بۆ ماوەی بێنج کاتژمێر بە تێر و تەسەڵی کۆتایی بە کارەکانی خۆی هێنا. جێگای ئاماژەیە کۆڕبەندەکە لە هۆڵی هووسبی ترێف بەڕێوەچوو.   سەرەتا بە رێزگرتن لە گیانبەختکراوانی رێگای رزگاری کوردستان Hemûyê bibînê…

KURDÎ Û AXAFTINA BI ZIMANÊ BIYANÎ-Bahadîn Robar

Li gorî lêkolînên zanistî û encamên xebatên arkeolojîk pêşiyên kurdan ji berî zayîna Îsa 10 hezar salan li Mezopotamyayê ji jiyana koçberî derbasî jiyana dêmanî bûne. Ango derbasî serdema gund û çandiniyê bûne. Qewmên ku cara yekem gund ava kirine û çandinî ji xwe re kirine karê debarê bê guman protokurd (dapîr û bapîrên kurdan) in. Kurd ji destpêka gundewariyê li Zagrosan û Mezopotamyayê niştecih bûne. Mezopotamya herêmeke ji hemû aliyan ve gelek dewlemend e. Bi dar û daristanan, bi çem û robaran, bi deşt û zozanan û bi çiya û geliyan weke bihuştê ye. Heta di wê serdemê de Hemûyê bibînê…